In de vorige uitgave hebben we A3 lay-outs over de Jaren ’50 laten zien, die wat onderwerpen betreft bij de vrouw horen. In dit artikel gaan we de ‘mannen-kant’ op, waarbij Openbaar en Eigen Vervoer aan de orde komen, naast een pagina over nieuwe ‘huishoudelijke’ apparaten voor mannen. Hoofdrolspeler hierbij is W.C. Kros, mijn vader, die weliswaar ‘Willem’ heette, maar van jongs af aan ‘Bob’ werd genoemd en dat 94 jaar lang heeft volgehouden.
Eigenlijk zijn de vijf hier afgebeelde lay-outs in 2 thema’s onder te verdelen. De eerste twee zijn helemaal persoonsgebonden, de laatste drie zijn echte tijdsbeeld lay-outs. Hoewel het hier om algemene dingen gaat, vind ik het toch belangrijk om elke lay-out d.m.v. een toepasselijke (familie)foto – als deze tenminste voorhanden is – een persoonlijk tintje te geven. Zo wordt de geschiedenis in het kwartierstaat-album niet alleen ‘menselijk’, maar tevens familiair.
De overige afbeeldingen op de drie tijdsbeeldpagina’s zijn ansichtkaarten, (gekopieerde) plaatjes uit (oude) folders of plaatjes die van internet geplukt zijn. Aan het eind van dit artikel geven we de nodige tips voor terzake doende websites waarop u de gewenste afbeeldingen kunt vinden. We kunnen het niet vaak genoeg zeggen: kopieer of print de plaatjes uitsluitend af op 200 grams (enigszins glad) kopieerpapier – (bestelnummer F210) – dat geeft de mooiste resultaten, zowel om te zien (de kleuren zijn verzadigder en de afbeelding is scherper) als om op te plakken (het papier blijft mooi vlak).
Bekijk de hier afgebeelde pagina’s uitsluitend ter inspiratie. Hetzelfde geldt voor de verhalende teksten. Echt namaken lukt niet, want elke voorvader van wie dan ook is uniek, heeft zijn eigen beroep, vaardigheden en interesses, nog afgezien van het eventueel aanwezige familiefotomateriaal, dat altijd weer anders is. Om u toch een beetje ‘wegwijs’ in o.a. het thema, de opbouw en de compositie te maken, staat onder elke lay-out beschreven hoe hij in grote lijnen tot stand gekomen is.
Het is een vast gegeven in het A3 kwartierstaat-album: de eerste (linker) lay-out van elke persoon is de zgn. ‘technische’ pagina. Steeds terugkerend daarop is het kwartierstaatnummer linksboven, met voorts de (bij Familie in Beeld te bestellen) zelf in te vullen labels betreffende de hoeveelste generatie, leeftijd en persoonsgegevens. Het zgn. relatie-label (in dit geval ‘vader’) wordt voorbedrukt geleverd t/m de oudovergrootvader en –moeder. Voor nog verdere voorouders heeft FiB vellen met blanco labels die u zelf in kunt vullen. Het grote, gematte ‘label’ met de naam en de van-tot jaartallen dient u zelf te maken van cardstockpapier met dezelfde kleur als het achtergrondvel, in combinatie met een bijpassend dessinvel. Plak op deze beginpagina een (indien aanwezig) foto met daarop de persoon zo jong mogelijk afgebeeld, iets van een identiteitsbewijs (een ongeldig gemaakt paspoort is wel heel mooi – gewoon in z’n geheel (open) inplakken – of een kopie van een geboorte-akte. Een munt uit het jaar van geboorte doet het ook altijd leuk en vormt een tastbare link met dat jaar.
Lay-out 2
Een wel heel persoonlijke pagina, vol met verkleinde diploma’s, getuigschriften, examenbewijzen e.d. Voor Bob waren zijn studie en baan (accountant) heilig en hij bewaarde dan ook alle belangrijke stukken hieromtrent. Om de verkleinde kopieën visueel los te laten komen van het gedessineerde, groene achtergrondvel zijn alle randen met Vintage Photo Distress Ink donkerder gemaakt. Door het wat ‘gevlekt’ aan te brengen, ontstaat er meteen een oude look.
Er valt nog iets op bij deze pagina. Anders dan vrijwel op al mijn andere lay-outs is hier vrijwel elk plaatje – op de foto’s na – scheef opgeplakt. En dat is echt heel duidelijk afwijkend, want normaliter moet alles netjes recht en evenwijdig zitten. Waarom dan hier scheef? Omdat het anders echt een saaie ‘hokjes-pagina’ zou worden en teksten onleesbaar door de vele overlappingen. Bovendien: het is weer eens iets anders en de pagina krijgt er wel een opvallend ‘smoel’ door.
Op de grote groepsfoto staat Bob in het midden van de bovenste rij leerlingen van het eindexamenjaar van de HBS. Ik weet dat nu, maar later zal niemand meer weten om wie het gaat. Daarom is er een Pickup-letter-pijl opgeplakt – een goede gewoonte bij groepsfoto’s. Hetzelfde geldt voor het jaartal waarin de foto genomen is. De Dymo lettertang biedt hier uitkomst, zeker wanneer dat consequent op de meeste foto’s doorgevoerd wordt. Dymo lettertangen zijn niet of nauwelijks nog verkrijgbaar (soms wel op marktplaats). Er zijn wel lettertangen + tape van andere merken, maar gebruik dan wel het Dymo lettertape; deze plakt echt het beste en geeft het mooiste resultaat – zie onze webwinkel.
Lay-out 3
Een tijdsbeeld pagina van het openbaar vervoer in Den Haag tijdens de ’50-er/’60-er jaren. De tram is dominant aanwezig, hoewel wij destijds ook vaak de bus namen. Persoonlijk vond ik de tram (en zeker het oude model) mooier en spannender, vooral wanneer er nog een aanhangwagen aan vast zat. De bus gaf je wel een ‘vrijer’ gevoel – hij kon immers rijden waar hij wilde – maar dan was de taxi (een enkele keer deden we dat als het laat geworden was) toch leuker! De plaatjes zijn deels ansichtkaarten en deels van het internet geplukt. De tramkaartjes (ze werden geknipt of afgestempeld) heb ik onlangs gekocht bij een antiquariaat in de Piet Heinstraat in Den Haag.
Natuurlijk was de fiets heel belangrijk als het om personenvervoer in de stad ging. De fiets bracht je echt overal en iedereen had er wel één, al was het wel een eenvoudig model zonder versnelling of overige poespas-dingetjes. De ‘fiets-foto’ met daarop mijn vader, zusje en ondergetekende maakt de lay-out toch nog persoonlijk, terwijl het houten fietsje uit de serie ‘doosjes met houtornamenten’ van Craft Emotions op een opvallende manier onderstreept hoe belangrijk de fiets was. Overigens heeft het oorspronkelijke model nog een laadbak voorop het stuur zitten, maar die is er in dit geval met een afbreekmes netjes afgesneden.
Het okergele achtergrondpapier is een tint uit de serie cardstockpapier Jaren ’50 en past uitstekend bij het geel van de tram. Het effen groene papier waarop gemat is, past weer mooi bij de kleur van de toenmalige stadsbussen.
Lay-out 4
Hier is gekozen voor een A3 vel donker grijs/groen cardstockpapier, omdat deze tint mooi past bij het groen van de treinen uit de Jaren ’50. Het had ook de lichtblauwe kleur uit de Jaren ’50 cardstock-serie kunnen zijn, die mooi bij de blauwe Renault Deauphine past, maar die laatste krijgt (juist door zijn kleur) al aandacht genoeg.
Ondanks het feit dat er 14 verschillende elementen op dit A3 vel geplakt zijn, komt het geheel toch redelijk rustig en heel harmonieus over. Dat komt omdat de plaatjes/tekstblokken elkaar vrijwel overal voor een klein gedeelte overlappen. Het in dit tijd veel geraadpleegde en door elke zichzelf respecterende treinreiziger bij zich gedragen, blauwe spoorboekje is tot zo’n 45% verkleind.
Het is ‘toegankelijk’ doordat er een iets groter gat dan het boekje zelf in de showtas gesneden is – zie voor de werkwijze de vorige online uitgave.
Om de foto’s duidelijk van elkaar (i.v.m. de overlappingen) en van de achtergrond ‘los’ te laten komen, zijn ze alle vier op dezelfde kleur cardstockpapier (die van het achtergrondpapier van de lay-out ernaast) gemat. Maak het randje rondom beslist niet te breed (maximaal 2 à 3 mm), anders valt de mat meer op dan de foto zelf. De blauwe Deauphine is met een scherp hobbyschaartje van Joy! Crafts zorgvuldig uitgeknipt, evenals de ouderwetse Caltex benzinepomp uit de Jaren ’50; toen een pomp nog een pomp was….
De tekstblokken zijn uiteraard zelf geschreven en uitgeprint op 170 of 200 grams (gekleurd) printpapier. Het stukje ‘van adolf’ is compleet met fotootje verkleind gekopieerd op hetzelfde papier.
Lay-out 5
Deze pagina laat iets zien over de technische verworvenheden in de huiskamer tijdens de Jaren ’50 en ’60. Op de camera en de telefoon na zijn het allemaal elektrisch gevoede gebruiksapparaten, hoewel de komst van het flitslampje (en later het –blokje) ook revolutionair genoemd mag worden. En denk vooral niet dat de telefoon het zonder stroom doet, maar die had, net zoals de distributieradio, zijn ‘eigen net’. Los van dit alles staan de eveneens elektrische, nieuw ontwikkelde huishoudelijke apparaten, welke bij de vrouw staan vernoemd (zie vorige online uitgave). Het mag duidelijk zijn, waarom Philips in deze periode groot geworden is en ook dat is in de tekst vastgelegd.
De lay-out wordt weer persoonlijk door de foto van Bob Kros met z’n beide (nu iets oudere) kinderen bij het voor die tijd imposante TV-meubel.
Wat opvalt bij deze lay-out is dat er geen één plaatje (en zelfs de foto niet) gemat is. Wel zijn de telefoon, het scheerapparaat en de camera met achtergrond en al tegen elkaar geplakt; let hierbij op dat ze in zo’n geval precies even breed zijn. Het beste kun je ze eerst met plakband op de achterkant tegen elkaar plakken en daarna van beide zijkanten in één keer een reepje van enkele mm’s breed eraf snijden. Vervolgens als één geheel opplakken. De overige plaatjes zijn stuk voor stuk netjes uitgeknipt en opgeplakt, waarbij ze elkaar steeds een stukje overlappen, zodat er één geheel ontstaat.
Gebruikte materialen bij dit artikel:
- A3 showtassen, dessin- en cardstockvellen
- FiB label-knipvellen
- Labeltang en Dymo lettertape
- Distress Ink, blendingtool en daubers
- Pritt fotolijm (refill)roller
- Houten ornament ‘Fiets’
- Joy! Crafts Paper Blossom lijm
Klik hier voor meer productinformatie en/of bestellen.
De in dit artikel gebruikte plaatjes zijn o.a. te vinden op de volgende websites:
www.schoolbank.nl (proberen of u geluk heeft).
Googel op:
- openbaar vervoer in …… (gewenste stad invullen)
- oude HBS diploma’s ……(idem)
- oude HBS gebouwen …..of
- HBS gebouwen in …… in de jaren ‘30
- oude/historische tram/bus/trolleybus in …..
- oude stationsgebouwen in ……..
- reclame advertenties jaren vijftig
- auto’s in de jaren vijftig
- huishoudelijke apparaten jaren vijftig
Na het googelen klikken op ‘afbeeldingen’ in de bovenste regel. Klik vervolgens op het gewenste plaatje, dat daarna groot op het scherm komt.
Als u het af wilt drukken, klik dan eerst op ‘Afbeelding bekijken’. Daarna op ‘Bestand’, eventueel verkleinen en dan ‘afdrukken’.
Wilt u meer over het onderwerp weten, klik dan niet op ‘Afbeelding bekijken’, maar op ‘Pagina zoeken’.
Een heel leuke en zeer waardevolle aanvulling op datgene wat u zich nog herinnert over deze periode is het onlangs bij Uitgeverij ‘WalburgPers’ verschenen boek ‘Onderste Boven – Nederland in de Jaren 60’. Het boek behoort bij de gelijknamige NTR/VPRO tv-serie, die momenteel op zaterdagavond wordt uitgezonden. Het telt 128 pagina’s vol nostalgie. Het frist niet alleen uw geheugen op voor de teksten op de lay-outs, u kunt ook de foto’s en andere afbeeldingen uit het boek gebruiken, zodat er ‘historisch verantwoorde’ lay-outs ontstaan. Het boek is geschreven door Petra Boers en Rebecca Wilson en kost € 19,95. ISBN nummer: 9789 4624 91021 verkrijgbaar bij de boekhandel.
